Monday, January 12, 2009
Cambodia History
សេចក្ដីផ្ដើម
កម្ពុជាបានឆ្លងកាត់នូវតំណាក់កាលជាច្រើននៃប្រវត្ដិសាស្ដ្ររបស់ខ្លួន។ ដោយទ្បែកនៅក្នុង រយៈពេលបីទសវត្សមុនកម្ពុជាបានជួបប្រទះនូវសោកវិនាសកម្មដ៏ខ្មៅងងឹតបំផុតនៃប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ដែល មិនធ្លាប់បានជួប ប្រទះទាល់តែសោះ។ ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ គឺជាតំណាក់កាលនៃការចាប់ផ្ដើម ទ្បើងនៃរបបវាលពិឃាដ (កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ) ដែលបានធ្វើឱ្យពិភពលោកទាំងមូលមានការភ្ញាក់ផ្អើល និង រន្ធត់តក់ស្លុត ក្រៃលែង។ ប្រជាជនម្ពុជាជាង២លាននាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតយ៉ាងគួរអោយ អនោច អធមបំផុតពួកគេត្រូវបានស្លាប់ដោយសារភាពអត់ឃ្លានជំងឺដែលគ្មានឱសថព្យាបាលគ្រប់គ្រាន់ ដោយការធ្វើទារុណកម្ម និង ដោយការកាប់សម្លាប់ព្រោះតែការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗ។ រីឯប្រជាជន ដែលនៅ រស់រួចពីសេចក្ដីស្លាប់ត្រូវបានគេបង្ខំឱ្យធ្វើការជាទម្ងន់ ហើយទទួលបានមកវិញនូវរបបអាហារ យ៉ាងខ្វះខាតបំផុតដែលមិនគួរឱ្យជឿ (បបរមួយចានមានគ្រាប់អង្ករតែ៤ ទៅ១០ គ្រាប់ប៉ុណ្ណោះក្នុង មួយ ពេល)។ មនុស្សគ្រប់វ័យគ្រប់ប្រភេទ ត្រូវបានគេបញ្ជាឱ្យធ្វើការទៅតាមការចាត់ចែងរបស់គេ មនុស្សពេញកំលាំងត្រូវធ្វើការធ្ងន់ មនុស្សចាស់ និង កុមារធ្វើការស្រាល ដូចដែលគេបានប្រកាសថា “កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាប្រទេសដែលគ្មាននរណា ម្នាក់មិនមានការងារធ្វើនោះទេ ភាពគ្មាន ការងារធ្វើគឺ គ្មានទេក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ”។ ខ្មែរក្រហមបានប្រើប្រាស់អំណាចរបស់ខ្លួនបង្ខំអោយប្រជាជនធ្វើការទាំងងងឹតងងុលដូចសត្វធាតុ ឬ គ្រឿងម៉ាស៊ីន។ ដោយពួកគេខ្លាចប្រជាជនទាំងនោះងើបទ្បើងបះបោរប្រឆាំងនឹងការគ្រប់គ្រងដ៏អមនុស្សធម៌របស់ខ្លួន។ កម្មាភិបាលក្រោមបង្គាប់របស់ខ្លួនបានធ្វើការតាមដានអង្កេតគ្រប់សកម្មភាព គ្រប់ការជជែកគ្នា សូម្បីតែប្ដីប្រពន្ធ ឬ សមាជិកក្នុងគ្រួសារជជែកគ្នាក៏ស្ថិតនៅក្នុងការតាមដានដែរ។ ទាំងអស់នេះសរបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា របបខ្មែរក្រហម គឺជារបបមួយដែលធ្វើការដឹកនាំប្រទេសប្រកបដោយភាពឃោរឃៅ និង ផ្ដាច់ការបំផុតនៅលើសកលលោក។ តែទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយអំពើឃោរឃៅភាពព្រៃផ្សៃ និង ការគ្រប់គ្រងដ៏ងងឹតងងុលគ្មានលក្ខណៈជាអ្នកដឹកនាំប្រកបដោយវិចារណញ្ញាណរបស់ខ្លួនមិនអាចស្ថិតស្ថេរជាអមតៈបានទ្បើយ។ នៅទីបំផុតរបបខ្មែរក្រហមបានដួលរលំទៅនៅថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ដោយអន្ដរាគមន៍ពីកងទ័ពវៀតណាម និង កងទ័ពអតីតខ្មែរក្រហមមួយចំនួនដែលភៀសខ្លួនពីការបោសសំអាតរបស់កងទ័ពមជ្ឈិមរបស់ ប៉ុល ពត។ របបនេះដួលរលំទៅ ការឈឺចាប់ ការភិតភ័យ និង ការកាប់សម្លាប់ក៏ត្រូវបានបញ្ចប់ទៅដែរ។ ថ្វីត្បិតតែរបបគ្រប់គ្រងរដ្ឋត្រូវបានដួលរលំទៅហើយក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែមេដឹកនាំ និង អ្នកដើរតាមមនោគមវិជ្ជាជ្រល់និយមខ្មែរក្រហមនៅតែ បន្ដធ្វើសង្គ្រាមដើម្បីបុព្វហេតុដ៏ឆ្កួតលីលារបស់ពួកគេតទៀតក្នុងការប្រឆាំងទៅនឹងសន្ដិភាព ប្រឆាំងទៅនឹង សេចក្ដីសុខសាន្ដ និង ការរស់ឡើងវិញរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដដែល។ មិនតែប៉ុណ្ណោះខ្មែរក្រហម ត្រូវបាន អង្គការសហប្រជាជាតិអនុញ្ញាតអោយគ្រប់គ្រងអាសនៈរបស់កម្ពុជានៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលជា តំណាងស្របច្បាប់តែមួយគត់មិនអាចខ្វះបានចំពោះភាពស្របច្បាប់ និង ការទទួលស្គាល់ជាអន្ដរជាតិ លើ រដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងប្រទេសពិតប្រាដក។ អស់រយៈពេលជិតពីរទសវត្សរបបខ្មែរក្រហមនៅតែបន្ដតាម លងសន្ដិភាព និង សេចក្ដីសុខក្សេមក្សាន្ដរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា រហូតដល់មានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាពទី ក្រុងបារីស ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ហើយក្ដីក៏ភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ខ្មែរក្រហម) នៅតែបន្ដ អុកឡុក និង ធ្វើពហិការមិនចូលរួមក្នុងដំណើរបោះឆ្នោតជាសកល ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិឡើយ។ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាសកលរួចមករដ្ឋសភា និង រដ្ឋាភិបាលមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីនៃខ្មែរច្បាំងគ្នាទាំងអស់លើកលែងតែខាងភាគីខ្មែរក្រហមប៉ុណ្ណោះ ដែលនៅតែបន្ដធ្វើសកម្មភាពបំពានទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាព នឹងព្រមទាំងបង្កអសន្ដិសុខគ្រប់ទីកន្លែងលើផ្ទៃប្រទេស។ នៅថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤ រដ្ឋសភាជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានធ្វើការអនុម័តលើច្បាប់ស្ដីពី “ការដាក់ក្រុមកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យឱ្យនៅក្រៅច្បាប់” ព្រោះតែក្រុមនេះមិនគោរពបទ ឈប់បាញ់តាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាពទីក្រុងបារីស ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលខ្លួនជាភាគីមួយក្នុងហត្ថលេខី។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ដោយការមិនគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយធ្វើការបែងចែកទឹកដីជាចំនែកៗដាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន នឹងបង្កឱ្យមានការផ្ទុះអាវុធបង្ករអសន្ដិសុខ ប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតប្រជាជន មន្ដ្រីរាជការស៊ីវិល និង យោធា ព្រមទាំងបាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្ដិសាធារណៈជាដើម។ ទោះបីជាមានច្បាប់ដាក់ក្រុមកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យឱ្យនៅក្រៅច្បាប់ក្ដីក៏ក្រុមនេះនៅតែបន្ដធ្វើសកម្មភាពដូចមុនដដែល។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមជាច្រើនក្រុមចាប់ផ្ដើមធ្វើការចុះចូលជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងនោះរួមមាន អៀង សារី បានធ្វើការដឹកនាំក្រុមខ្មែរក្រហមនៅក្រុងប៉ៃលិន ផ្ដាច់ខ្លួនចូលរួមរស់ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលវិញរួចមក។ សម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្ដម រណឬទ្ធិ នាយករដ្ឋមន្ដ្រីទី១ និង សម្ដេច ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីទី២ បានធ្វើសំណើរួមគ្នាមួយ ផ្ញើទៅកាន់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីសុំការជួយជ្រោមជ្រេងក្នុងលទ្ធភាពដើម្បីបង្កើតតុលាការកាត់សេចក្ដីលើឧក្រិដ្ឋកម្មរបស់មេដឹកនាំខ្មែរក្រហម។ បន្ទាប់ពីអង្គការចាត់តាំងនយោបាយ និង យោធា ចុងក្រោយរបស់ខ្មែរក្រហមបានត្រូវបញ្ចប់ជាស្ថាពរនៅមូលដ្ឋានចុងក្រោយរបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់អន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ រួចមកដំណើរការនៃការបង្កើតតុលាការកាន់តែមានសភាពពុះកញ្ច្រោលឡើងថែមទៀត។
ជាមោទនៈភាពបំផុត ទីបញ្ចប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និង អង្គការសហប្រជាជាតិ បានសំរេចលើកិច្ច ព្រមព្រៀងរួមមួយ ដែលភាគីទាំងពីរបានធ្វើការចរចារយ៉ាងស្វិតស្វាញទម្រាំដល់គោលដៅនេះត្រូវចំនាយអស់ រយៈពេលប្រមាណ៧ (ប្រាំពីរ) ឆ្នាំ។
បញ្ហាខ្មែរក្រហម ត្រូវបានយកមកធ្វើការពិភាក្សាគ្រប់ពេលវេលាក្នុងក្របខ័ណ្ឌជាតិ និង អន្ដរជាតិ ក្នុងការទម្លុះទម្លាយឧបសគ្គនានាដើម្បីចូលរួមបង្កើតគោលការណ៍យុត្ដិធម៌សមស្របមួយ ដែលគ្រប់គូភាគីអាចទទួលយកបានក្នុងលក្ខណៈជាសកល។ ព្រោះបញ្ហាសាលាក្ដីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម គឺជាកម្មវត្ថុដ៏សំខាន់មួយ ដែលចាំបាច់ជំរុញអោយមានការចូលរួមជាអន្ដរជាតិ ដើម្បីបង្កើតការទទួលខុសត្រូវ និង ការទទួលស្គាល់ក្នុងខ័ណ្ឌនៃស្ដង់ដាយុត្ដិធ៌អន្ដរជាតិ ដែលត្រឹមត្រូវ និង អាចទទួលយកបានសំរាប់ប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស និង ព្រមទាំងសំរាប់ដំណើរការនៃការស្វែងរកយុត្ដិធម៌ជួនដល់វិញ្ញាណក្ខិន្ដជនរងគ្រោះរាប់លាននាក់ ដែលបានស្លាប់ និង រងគ្រោះក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (១៩៧៥-១៩៧៩)។
Subscribe to:
Posts (Atom)